معناشناسی « اِنقاذ مِنَ النار » در آیه 103 سوره آل عمران با تأکید بر سیاق و سبب نزول

معناشناسی « اِنقاذ مِنَ النار » در آیه 103 سوره آل عمران با تأکید بر سیاق و سبب نزول

تعدد معنای الفاظ، یک مساله رایج در زبان عربی است. در طیفی از واژگان قرآن، لفظ واحد به تناسب موضوع در آیات متعدد به معانی متعدد به کار رفته است. در میان پژوهش های قرآنی بازشناسی معنایی واژه ها و عبارات در ارائه نظرات جدید تفسیری بسیار راه گشا است.

در این پژوهش که بر توصیف - تحلیل استوار است معنای عبارت « اِنقاذ مِنَ النّارِ » در آیه 103 سوره آل عمران با استفاده از قاعده سیاق و دقّت در اسباب النزول مورد واکاوی قرار گرفته است؛ با تبیین و تحلیل نظرات، این نتیجه به دست آمد که مفسران این عبارت را به دو گونه ظاهری و باطنی تفسیر نموده اند؛ در تفسیر ظاهری سه نظر: «1) نجات از آتش جهنم، 2) نجات از آتش جنگ، )3 ادغامی از هر دو نظر مطرح گردید و در تفسیر باطنی « نجات از آتش شهوات و نجات از اخلاق رذیله » مورد نظر بوده است؛ امّا نظر مختار مقاله این است که تفاسیر باطنی قابل قبول نیستند زیرا معیارهای صحت معنای باطنی- دلالت های عرفی کلام و مستندات روایی -را دارا نمی باشند؛ لذا با توجّه به تمامی قرائن می توان این گونه بیان کرد که معنای اصلی عبارت مذکور « نجات از آتش جنگ و خونریزی » است لذا از آنجا که نتیجه خودداری از جنگ و خونریزی، وحدت و دوستی بین مسلمانان است سرانجام آن به نجات از آتش جهنّم منتهی می شود.