تصحیح نام راویان کتاب طب الائمه بر اساس کتاب های وسائل الشیعه و مستدرک الوسائل

تصحیح نام راویان کتاب طب الائمه بر اساس کتاب های وسائل الشیعه و مستدرک‌الوسائل

سابقه و هدف: کتاب طب الائمه منسوب به حسین و عبدالله مشهور به ابنابسطام از راویان قرن چهارم یکی از کتبی است که به گردآوری احادیث طبّی پرداخته است. ازآنجایی‌که نام کتاب بیانگر این است که صدور روایات آن از ائمۀ اطهار (ع) است؛ بررسی راویان این کتاب، اهمیت دارد. حرّ عاملی در کتاب تفصیل وسائل الشیعه إلی تحصیل مسائل الشریعه از جوامع حدیثی شیعه و میرزا‌ حسین ‌نوری در کتاب مستدرک الوسائل و مستنبط‌ المسائل که تکمیل‌کننده کتاب وسائل الشیعه است، احادیثی از کتاب طب الائمه را در کتب خود نقل کرده‌اند. هدف از انجام این پژوهش، تصحیح نام راویان در احادیث مشترک بین کتاب های طب الائمه، وسائل الشیعه و مستدرک الوسائل است.

روش کار: در این پژوهش که با روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفت؛ احادیثی که بین کتاب‌های طب الائمه، وسائل الشیعه و مستدرک الوسائل مشترک بود، گردآوری شد و تفاوت‌هایی که در نام راویان این احادیث مشترک وجود داشت، بررسی شد. مولفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها: در این پژوهش مشخص شد که نام هشت راوی بین چند نفر مشترک بود. درباره پنج راوی توصیفی ذکر نشده؛ دو راوی مدح و یک راوی هم مدح هم ذم شده است که این توصیف‌های متفاوت برای راویان حاکی از یکسان‌نبودن ویژگی‌های رجالی راویان است. همچنین یک روایت که در نسخۀ کنونی کتاب طب الائمه وجود نداشت نیز مشخص شد.

نتیجه‌گیری: در بررسی احادیث مشترک بین کتاب طب الائمه با کتاب های وسائل الشیعه و مستدرک الوسائل، تفاوت‌هایی در نام راویان دیده شد که در این پژوهش نام صحیح راویان مشخص شد و یک روایت نیز که در نسخه کنونی کتاب طب‌الائمه، موجود در نرم افزار جامع‌الاحادیث نسخه 3.5، وجود نداشت، پیدا شد. درنتیجه، می توان این پژوهش را مصحّح و مکمّل کتاب طب‌الائمه منسوب به ابنابسطام دانست تا محققان بتوانند بهتر درباره این کتاب قضاوت نمایند.