جایگاه شعب تخصصی کوزوو در نظام عدالت کیفری جهانی

جایگاه شعب تخصصی کوزوو در نظام عدالت کیفری جهانی

استان خودمختار کوزوو در فاصله سال های 1998 تا 2000 میلادی صحنه درگیری نظامی میان ارتش آزادی بخش کوزوو و نظامیان صرب بود. با صدور اعلامیه استقلال کوزوو در سال 2008 میلادی تحقیقاتی پیرامون اقدامات ارتش آزادی بخش کوزوو در این بازه زمانی در مجمع پارلمانی شورای اروپا انجام شد که خروجی این تحقیقات، وقوع رفتارهای غیرانسانی و تحقیرآمیز از سوی این گروه را تأیید می نمود. به منظور رسیدگی به اتهامات مطروحه در این گزارش، در سال 2014 میلادی میان اتحادیه اروپا و دولت کوزوو در باب ایجاد یک محکمه اختصاصی توافقی صورت گرفت و مطابق آن شُعب تخصصی و دفتر دادستانی تخصصی کوزوو تأسیس شد.

محاکم بین المللی کیفری از منظر تکامل تاریخی ذیل چهار نسل تقسی مبندی می شوند که از این منظر، شُعب تخصصی کوزوو ذیل نسل سوم از محاکم بین المللی کیفری تعریف می شود. اهمیت جایگاه عدالت کیفری جهانی در فرایند صلح و امنیت بین المللی ایجاب می کند تا این محکمه جدید و کمتر شناخته شده به عنوان کارگزار عدالت کیفری جهانی از منظر ساختار، صلاحیت ها و رویه قضایی مورد ارزیابی شکلی و ماهوی قرار گرفته تا از این رهگذر تقویت نقاط قوت و اصلاح نقاط ضعف، را ملاحظه کنیم.

آنچه از مداقه در اسناد مربوطه و رویه عملی شُعب تخصصی کوزوو به دست می آید، عدم ارائه تعریف دقیق از جرم ناپدیدسازی اجباری اشخاص و فعالیت توأم با تأنی شُعب تخصصی است که به عنوان نقاط ضعف مورد توجه واقع شده است. در عین حال باید از لزوم مهارت قضات در حقوق کیفری به عنوان معیار تصدی و دقت فراوان و پرداختن به جزئیات مرتبط در انشاء رای به عنوان نقاط قوت نام برد.