بازتولید مناسبات سلطه در رمان شوهرآهوخانم

بازتولید مناسبات سلطه در رمان شوهرآهوخانم

رمان شوهر آهوخانم به عنوان یکی از نخستین آثار فمینیستی در گفتمان ادبیات داستانی معاصر مقبولیت یافته ­است. در مقاله حاضر با توجه به مفهوم «ایدئولوژی» نزدیک به خوانش ­های مارکسیستی، رمان پیش‌گفته مورد واکاوی قرار گرفته ­است. نتایج حاصل از دریافت و تشریح این اثر بیانگر این مسأله است که داستان صرف نظر از لایه بیرونی که سعی در نمایش و القای نوعی فمینیسم پیشرو دارد، در لایه‌های زیرین متأثر از مردسالاری به عنوان یک ساختار کلان اجتماعی و در تحلیل نهایی ابزاری­ است ایدئولوژیک در دست این نهاد مسلط برای تکرار و بازتولید منطق سلطه.

کنش­ های آهوخانم به عنوان قهرمان داستان و شکل‌دهنده بن‌مایه فمینیسم در داستان، به‌گونه­ ای پیش رفته‌است که کمترین تنش و اصطکاک با ارزش ­های نظام مردسالار ایجاد کند؛ در حقیقت مردسالاری به عنوان نیروی پیش‌برنده متن در یک سناریوی هوشمندانه و دقیق، ضمن کتمان روابط سلطه، این متن را به‌گونه ­ای هدایت کرده ­است که پشتیبانی از قهرمان اصلی داستان که در واقع امر، قهرمانی پوشالین بیش نیست در تحلیل و جمع ­بندی منتقدین، با نوعی سوءبرداشت، به قرائت ­های فمینیستی منجر شده‌است. اما در این نوشتار با برملا شدن کارکرد ایدئولوژی سویه پنهان متن آشکار شده‌است که ناظر بر استمرار سلطه مردسالاری است.