تاملی بر تعامل بوروکراسی و دموکراسی: مطالعه ای در میان اعضای هیئت علمی دانشگاه ها

تاملی بر تعامل بوروکراسی و دموکراسی: مطالعه‌ای در میان اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ها

هدف: در این مطالعه هدف اصلی بررسی ویژگی‌های ساختاری بوروکراسی و شناسایی کارکردهای آن به ­منظور استقرار یک نظام دموکراتیک است.

طراحی/روش ­شناسی/رویکرد: پژوهش حاضر از نظر هدف، بنیادی، از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی و از نظر نوع داده ­ها جزو پژوهش ­های کیفی به شمار می­ رود. جامعه موردمطالعه در این پژوهش اعضای هیئت‌علمی دو دانشگاه صلاح‌الدین و جهان در منطقه کردستان عراق است که با استفاده از فرمول کوکران 23 نفر به‌عنوان نمونه و به روش نمونه­ گیری خوشه ­ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، مصاحبه ­های نیمه­ ساختاریافته بود که از طریق تحلیل تم، تم­های فرعی و مفاهیم مربوطه به آن شناسایی و کدگذاری شدند.

یافته­ های پژوهش: نتایج نشان داد که ویژگی‌های ساختاری بوروکراسی جامعه موردمطالعه، متفاوت از مدل بوروکراسی وبر است؛ اما به دلیل وجود تنوع نیروی کار در نظام اداری و همکاری آن با بخش‌های مختلف حاکمیتی، نقش موثری در استقرار نظام دموکراتیک داشته است.

محدودیت ­ها و پیامدها: شرایط موجود در منطقه موردمطالعه بر نظرها و دیدگاه‌های مصاحبه‌شوندگان تأثیر گذاشته است. ازآنجاکه گردآوری داده ­ها در میان گروهی خاصی انجام شده است، برای تعمیم ­پذیری نتایج پژوهش باید مطالعات بیشتری در میان گروه‌های مختلف جامعه و در زمان‌های مختلف انجام شود.

پیامدهای عملی: با توجه به دیدگاه مختلف درباره رابطه بین بوروکراسی و دموکراسی، دموکراتیک­ کردن فرایندهای بوروکراتیک در سازمان‌ها برای ایجاد دموکراسی در جامعه، امری ضروری به نظر می ­رسد.

ابتکار یا ارزش مقاله: این مقاله در حوزه مدیریت دولتی است و با رویکردی عملی، درک بهتری از رابطه بین بوروکراسی و دموکراسی را تبیین می­ کند.