مطالعه توزیع احتمالاتی رخداد روزهای تگرگ در استان زنجان

یکی از مخاطرات اقلیمی مهم در کشاورزی پدیده تگرگ است. میزان خسارت تگرگ بسته به نوع محصول، اندازه تگرگ، شدت رگبار آن و مرحله فنولوژیکی گیاه متفاوت است. شناخت روش های مقابله با این پدیده، مستلزم بررسی فراوانی وقوع و توزیع زمانی و مکانی آن در مناطق مهم کشاورزی می باشد. این مطالعه در جهت ایجاد زمینه برای برنامه ریزی به منظور کاهش خسارات تگرگ در مناطق آسیب پذیر استان زنجان صورت گرفته ا ست. در این پژوهش با استفاده از اطلاعات روزانه بارش تگرگ 5 ایستگاه سینوپتیک و با استفاده از روش توزیع احتمالاتی پواسون، احتمال روزهای بدون بارش تگرگ و نیز روزهای با بارش تگرگ محاسبه و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان می دهد که بیش ترین تعداد روزهای همراه با بارش تگرگ، 6 روز در سال بوده که مربوط به ایستگاه زنجان می باشد. ایستگاه زنجان دارای بیش ترین احتمال رخداد بارش تگرگ و ایستگاه ماه نشان دارای کم ترین احتمال رخداد بارش تگرگ می باشد. بررسی نقشه های پهنه بندی 1 تا 5 روز رخداد تگرگ در طول سال مشخص کرد که کانون اصلی رخداد تگرگ مربوط به قسمت های مرکزی استان می باشد و خسارات ناشی از بارش تگرگ در این بخش بیش تر از سایر مناطق است. هم چنین با حرکت از مرکز استان به اطراف، احتمال وقوع بارش تگرگ کاهش می یابد. نتایج بررسی ها نشان داد که بالا بودن ارتفاع کوه های مرکزی استان نقش موثری در بیشینه احتمال وقوع تگرگ در این مناطق دارد.