بررسی حس مکان در بناهای تاریخی دوره قاجار نمونه موردی مدرسه و آب انبار سردار محله آخوند

بررسی حس مکان در بناهای تاریخی دوره قاجار نمونه موردی مدرسه و آب‌انبار سردار محله آخوند

با توجه به این‌که حس مکان از کیفیت فضا و چگونگی طراحی تاثیر می‌پذیرد هدف این تحقیق آشنایی با این مفهوم و روشن کردن عوامل ایجادکننده آن برای طراحی بهتر است. هرچند معانی زیادی برای مکان و فضا گفته‌شده است اما مشخصه مکان که در این تحقیق به آن توجه می‌شود خاص‌تر بودن آن نسبت به فضا و در هم تنیدگی آن باارزش‌های انسانی است و ویژگی فضا، انتزاعی و عینی بودن آن نسبت به مکان است.

پژوهش حاضر از منظر هدف پژوهشی، جز تحقیقات کاربردی محسوب می‌گردد. شیوه‌ی انجام پژوهش توصیفی-تحلیلی می‌باشد که با بررسی ادبیات پژوهش تلاش شده است مولفه‌های حس مکان در بناهای اجراشده در دوره‌ی قاجار در محله‌ی آخوند قزوین بررسی گردد. تحلیل نتایج بیانگر آن است که عواملی مانند عوامل ادراکی، شناختی، عوامل اجتماعی و عوامل محیطی- کالبدی در جهت بازتاب حس مکان از عوامل بسیار تاثیرگذار می‌باشند که هرکدام شامل زیرمولفه های متعدد می‌باشد.

از این نتایج می‌توان جهت شناخت و تقویت عوامل موثر بر ایجاد حس مکان استفاده کرد، این مولفه‌های در مدرسه و آب‌انبار محله آخوند قزوین که از شاهکارهای معماری دوره قاجار می‌باشند، موردبررسی قرار گرفت و بررسی‌ها نشان داد که حس و مکان و مولفه‌های آن در این دو اثر تاریخی به‌وضوح دیده می‌شود.