شیوع سوء تغذیه در کودکان زیر شش سال استان خراسان جنوبی در سال 1385

زمینه و هدف: سوء تغذیه کودکان یکی از مشکلات بهداشتی مهم در جهان، بویژه در کشورهای در حال توسعه می باشد که عوارض نامطلوبی بر سلامت جسمی و ذهنی کودکان دارد؛ همچنین زمینه ساز عفونت ها و از علل مهم مرگ و میر کودکان می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع سوء تغذیه در کودکان زیر شش سال انجام شد.

روش تحقیق: این مطالعه توصیفی-تحلیلی از نوع مقطعی بر روی 1807 کودک زیر شش سال استان خراسان جنوبی که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای سهمی از مناطق شهری و روستایی شش شهرستان تحت پوشش استان انتخاب شده بودند، انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه کشوری طرح anthropometric nutrition indicators survey (anis) توسط کاردان و یا کارشناسان بهداشت خانواده آموزش دیده با مصاحبه با مادر جمع آوری گردید. اندازه گیری قد و وزن با روش استاندارد و ترازوی سکا و با دقت 50 گرم اندازه گیری شد. برای بررسی سوء تغذیه از سه شاخص وزن به سن (کم وزنی)، وزن به قد (لاغری) و قد به سن (کوتاهی قد) استفاده شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار epi-info 2000 ,spss و آزمون chi-square در سطح معنی داری α=0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

یافته ها: از 1807 کودک مورد مطالعه، 51.7% پسر و بقیه دختر، 52.2% ساکن شهر و بقیه ساکن روستا، 37% کمتر از 24 ماه و بقیه بالای 24 ماه بودند. از نظر شاخص کم وزنی 52.2% طبیعی، 34.9% کم وزنی خفیف، 11.7% کم وزنی متوسط و 1.2% کم وزنی شدید داشتند که شیوع کم وزنی با محل سکونت، شغل مادر و سطح تحصیلات والدین ارتباط معنی داری نشان داد. از نظر شاخص کوتاهی قد 55% طبیعی، 28.4% کوتاهی قد خفیف، 12.7% متوسط و 3.9% کوتاهی قد شدید داشتند که با محل سکونت، سن کودک، شغل مادر و تحصیلات والدین ارتباط معنی داری داشت (p<0.05). از نظر شاخص لاغری 67.8% طبیعی، 24.7% لاغری خفیف، 5.9% متوسط و 1.6% لاغری شدید داشتند که با جنس و محل سکونت ارتباط معنی داری را نشان داد (p<0.05).

نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالای سوء تغذیه در کودکان و ارتباط آن با متغیرهای مربوط به طبقه اقتصادی-اجتماعی، انجام اقداماتی همچون ارتقای سطح سواد والدین بویژه مادران، تدوام تغذیه با شیر مادر تا دو سالگی و بهبود وضعیت تغذیه کودکان زیر شش سال و ارتقای سطح آگاهی مادران در زمینه تغذیه کودکان توصیه می شود.